W marcu jedna z warmińsko-mazurskich rad gmin podjęła uchwałę w sprawie określenia zasad udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków położonym na obszarze gminy. Jeden z przepisów wzbudził wątpliwości regionalnej izby obrachunkowej.

W jednym z paragrafów uchwały Rada Gminy postanowiła, że "W przypadku przystąpienia Gminy (…) do realizacji programów zewnętrznych dotacja może być udzielona z uwzględnieniem zasad i w wysokości określonej w danym programie.". Nie spodobało się to badającej uchwałę Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Olsztynie.

Jak stwierdziło Kolegium RIO, przepis art. 81 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który był jedną z podstaw do wydania uchwały, stanowi, że w trybie określonym odrębnymi przepisami dotacja na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru lub znajdującym się w gminnej ewidencji zabytków może być udzielona przez organ stanowiący gminy, powiatu lub samorządu województwa, na zasadach określonych w podjętej przez ten organ uchwale.

„Kolegium Izby wyraża stanowisko, że pod pojęciem "zasady udzielania dotacji celowej" należy rozumieć reguły określające przesłanki merytoryczne o charakterze podmiotowym oraz przedmiotowym, których spełnienie przez potencjalnego dotowanego stanowi główny warunek ubiegania się o dotację, a także normy określające sposób ustalenia wysokości dotacji, krąg podmiotów, którym można ją przekazać oraz rodzaj zadań, na które może być udzielona.” – można przeczytać w uzasadnieniu uchwały Kolegium RIO. Przypomniano, że w orzecznictwie dominuje  stanowisko, iż  pojęcie „zasady udzielania dotacji” wchodzą sposób postępowania z wnioskiem o dotację, wymagane dokumenty do rozpatrzenia tego wniosku, a także forma jego załatwienia.

Kolegium zaliczyło omawiany przepis gminnej uchwały do istotnych naruszeń prawa, gdyż rada wprowadziła przepis dotyczący dotacji zewnętrznych i kierujący do ich zasad przyznawania, czego zrobić nie mogła. „Kompetencją Rady Gminy było wyłącznie uregulować zasady udzielania i tryb udzielania dotacji, a następnie podjęcie odrębnej uchwały przyznającej dotacje konkretnemu podmiotowi" - pisze Kolegium.

Z tego względu Kolegium RIO stwierdziło nieważność ustępu paragrafu uchwały rady gminy, który zawierał przytoczony przepis.

Opracowano na podstawie: Uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Olsztynie Nr 0102-196/24 z dnia 17 kwietnia 2024 (opubl. 29 kwietnia 2024 r. w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod pozycją nr 2024.2493)